Ramazan Güngör

Sevgili Müge İplikçi'yle harika bir söyleşi gerçekleştirdik. Çok güzel sorular sordu. Kitaptan çekip çıkardığı detaylar, ne kadar dikkatli ve titiz bir okuma yaptığını gösteriyordu. Çok iyi bir konuşmacı sayılmam ama Müge İplikçi, sıcakkanlı ve içtenlikli tavırlarıyla insanda doğal bir sohbet eğilimi yaratıyor. Öte yandan birinin yazdıklarınızı derinlemesine anladığını görmek de eşsiz bir duygu. İlk kez bir programa katılıyor olmanın biraz heyecanı vardı, elbette. Dün, bütün gün söyleyeceklerimi düşünmüştüm ama program sırasında hepsi uçup gitti. İyi ki de öyle oldu. Daha akıcı ve samimi bir söyleşi oldu. Umarım sorulara doyurucu yanıtlar verebilmişimdir. 

Gün Zileli'yle söyleştik. Onunla sohbet etmek her zaman keyiflidir. Muzip, zeki, neşeli ve müthiş kavrayışlıdır. İkimiz de birkaç yıl Kınalıada'a yaşadık. Hayatımın en keyifli yıllarıydı demek yanlış olmaz. Edebiyat yolculuğumda bu dönemin büyük etkisi oldu.  Gün Zileli'yi tanıtmaya gerek yok. Olağanüstü biyografileri, romanları ve özellikle de Stalin dönemi üzerine kitaplarıyla hayata bakışınızı zenginleştiren yazarlardandır. Anarşizm üzerine yazı ve kitapları da son derece ufuk açıcıdır. Yazı ve kitaplarına https://www.gunzileli.net sitesinden ulaşabilirsiniz. Söyleşilerde soruların soruluş biçimi ve niteliği yanıtı önemli ölçüde etkiliyor. Gün abinin sorularının derinliği öyküler arasındaki fark etmediğim kimi bağlantıları görmemi sağladı. Söyleşinin kısaltılmış hali Cumhuriyet Kitap'ta, tamamıysa Cumhuriyet Kitap'ın internet sitesinde yer aldı. Söyleşinin tamamı için tıklayın.   

Yepyeni bir yayınevi olan Yelkovan Kitap'tan çıkacak çevirim. Büyük bir keyif ve heyecanla çevirdim. Doğrusu biraz acele de oldu. Redaksiyonunu İlknur Ulken Kelso yaptı. Çok değerli dokunuşları oldu. Kendisine teşekkür ediyorum. Editörlüğünü sevgili dostum Ahmet Dağdelen büyük bir özenle yaptı. Birlikte çalışmak dostluğumuzu da pekiştirdi. Nice kitaplara sevgili Ahmet.  Vandana Shiva ile ilk kez bu kitapta tanıştım. Güçlü fikirlere sahip, insani duyarlılığı çok yuksek bir yazar. Çevirirken çok şey öğrendim. Bende de yeni duyarlılıklar oluşmasına veya varolan kimi duyarlılık alanlarının genişlemesine yol açtı. Umarım keyifle okunur ve okuyucusu bol olur. Arka kapak: Hangi taraftasın?  Egemenlik kurmayı ilerleme olarak görüp bunların üzerine inşa ettiği söylemlerle maliyetleri sürekli topluma ve doğaya devreden mekanik zihniyetin mi, yoksa ağaçlar ve yeryüzü yaşayabilsin, biz yaşayabilelim diye hayatını feda eden Amrita Devi ve 363 yoldaşının mı?  Kökleri dünya savaşlarına ...

  Sözcü Kitap'tan Yiğit Uysal'la söyleşi. Kısa ve görece kolay sorular sordu Yiğit Uysal. Başlıklar ve boşluklar dahil toplam 3000 vuruşluk bir alan olduğu söylendi. O yüzden soruların yanıtları biraz yüzeysel kaldı. Başlıkların benim ifadelerimi tam yansıttığını maalesef söyleyemeyeceğim. Örneğin, "En iyi öğrenme yöntemi sürekli yazmak ve okumak" gibi bir başlık atıldı. Oysa ben bunu "yazmayı öğrenmenin en iyi yöntemi" bağlamında söylemiştim. Sonuçta derginin editörlerinin tercihi başka yönde olmuş. Yapabileceğim bir şey yok. Söyleşi için Yiğit Uysal'a teşekkür ediyorum. Söyleşi Metni: Yiğit Uysal: Gökçukuru oldukça ilgi çekici bir kitap adı. İlk öyküdeki anne karakterinin gökyüzünün mutfak penceresinden görünen kısmına koyduğu isim aslında. Kitaba isim verme süreci nasıl gelişti? Sizi zorlayan bir süreç miydi?  Ramazan Güngör:  Kitapların adı genellikle yazma aşamasındayken zihnimde beliriyor. “Lodos Güncesi” de böyle oldu, “Yalpa” da. Hatta şu an üze...

Kitap Eki'nden Aynur Kulak'la "Gökçukuru" üzerine söyleştik. Söyleşilerin en iyi yanı, yazdığınız metin üzerinde sizi yeniden düşündürmesi. Aynur Kulak'ın bazı sorularının gerçekten de böyle bir etkisi oldu. Mesela öyküleri okurken tek bir karakterin hayatının farklı evrelerini okur gibi hissetmesi ilginçti. Bu, benim hiç öngörmediğim bir düşünceydi. Benzer temalar etrafında biçimlenen öykülerde bile karakterlerin net çizgilerle birbirinde  ayrıldığını düşünüyordum. Öyküler arasında kurduğu bağlantılar, karakterlerin birbirleriyle ilişkileri üzerine yaptığı yorumlar da kimi zaman şaşırtıcıydı. Beni kendi metnimi farklı bir gözle okumaya zorladı. Bundan da son derece memnunum.  Söyleşi için kendisine teşekkür ediyorum. Söyleşiden Bir Bölüm: Gökçukuru ile ilgili detay sorular da soracağım fakat ilk olarak Gökçukuru nasıl doğdu, Gökçukuru’na kadar süren yolculuğunuz nasıl gerçekleşti de bizler Gökçukuru kitabını nihayetinde okumaya başladık. Mesela daha da spesifikle...

   Kendisi de öykü yazarı olan ve nefis kuramsal yazılar yazan  Kâmil Yıldız, "Gökçukuru" üzerine yazdı.  "Tam, eksiksiz yaşamak isteriz; en ufak bir leke gölge düşürür mutluluğumuza. Öte yandan imkânsızdır tam ve eksiksiz bir hayat. Ve bu nedenle de hikâyeler vardır: Şimdi’de her nasılsa büyümüş ve kendini büyük hissettiren boşluğu doldurmak için aradıklarımızı bulacağımız geçmiş zamana dönen hikâyeler. M. Proust da bunu yapmıştı, Kafka da. İçlerine döndüler, zamanda yolcuğa çıktılar. İlki muazzam ayrıntılarla döndü, diğeri kocaman bir hiçlikle. Ama R. Güngör öyküleriyle bu bakımdan ne yer yer izleri hissedilen Proust’a benzer ne de Kafka gibi hiçlik sunar bizlere; onun çok somut meseleleri vardır. Çünkü izini sürdüren geçmiş zamanda haksızlıklar bulur, lekesiyle görünen geçmiş zaman ise yadırgadıkları ve benimseyemedikleriyle doludur. Kendi şimdi’sini yaratan kahramanın geçmişi de yeniden yaratmak isteyişi duyulur. Ancak geçmiş, eğer gerçekliği insanın tosladığı du...

  Doğru anı kaçırdığımız ya da hiç bulamadığımız için dile getiremediğimiz bir yığın duygu ve düşünce birikir, deneyimin ve zamanın ruhumuzda yarattığı oyuklarda. Öykü ve şiir buralarda birikip demlenir. Esas olan, bir anı diğerlerinden ayıran o ince katmanı bulabilmek, orada saklanıp unutulanı görünür hale getirmektir. Öykü ve şiir varoluşumuzda büyük yarılmalar yaratan bu tür anları yakalayıp fotoğrafını çekmeye çalışır. Böyle anlarda varlığımız sürekli başkalarına çarpsa da aslında başkalarında da kendine çarpar. Ötekini, içinde bulunduğumuz durumu sorgular gibi göründüğümüzde aslında sorguladığımız kendimizizdir. Çünkü insan kendini ötekinde tanır.

Gökçukuru çocukluğumdan, yalnızlık ve yabancılık hissinden fırlayıp gelmiş bir kitap. Galiba insan belli bir yaşa kadar ileri, sonra da geri doğru yaşamaya başlıyor. Geçmişi zihninde daha sık yeniden kurmaya, tanıklıkları üzerinde daha çok düşünmeye başlıyor. Elbette içinde bulunulan anın gücü hiçbir zaman azalmıyor. "Cihan", "Boon Nam" ve "Kleinmann'ın Evi" böyle anların öyküsü. Öykülerin yazılma süreci pandemi dönemine denk geldi. Üniversite yıllarımdan beri ilk kez bu kadar zamanım olmuştu. Yazdığım öyküleri her zamanki gibi dostlarıma gönderiyor, onların görüşlerini alıyordum. Etrafınızda size doğruyu söyleyen dostlarınız varsa çok şanslısınız. Bu anlamda çok yol gösterici oldu bana arkadaşlarımın eleştirileri. Kendilerine çok teşekkür ederim. Yayına hazırlanma süreci sorunsuz yürüdü. Elbette bunda yayınevinin profesyonelliği çok önemli. Bu anlamda Can Yayınları ekibine ve editörüm Cem Alpan'a teşekkür ederim. Melih Dalbudak her aşamada dil ve ...

  Yalpa'daki öykülerin tamamı 2017-2019 yılları arasında yazıldı. Almanya'ya taşınmıştım. Hem de İstanbul gibi bir metropolden küçük bir kasabaya! Bilmediğim bir dilin ve kültürün içinde var olmak hiç de kolay olmayacaktı ama bu değişiklik beni konfor alanımdan tamamen çıkarmış, hayata bakışımı derinden etkilemişti.  Sanırım öykü yazmaya başlamamda şiirin benden yavaş yavaş uzaklaşması da etkili oldu. Çünkü şiir edebiyatın en nazlı türü. Canı isteyince size geliyor. Başka bir neden de daha fazla anlatma arzusuydu. Öykü ve roman buna daha uygun biçimlerdi. Yazdığım öyküleri yakın arkadaşlarıma gönderiyor, onların eleştirileriyle kendime yol bulmaya çalışıyordum. Öykü yazmayı (tabii öğrenebildiğim kadarını) bu kitapla birlikte öğrendim, diyebilirim.  Melih Dalbudak öyküleri tek tek okuyup dil ve içeriğe dair önerilerde bulundu. Onun detayları gören gözü benim için hep çok önemli olmuştur. Hatta onun onayından geçmemiş bir öykü bende şüphe yaratır.  Arka kapağın ilk kıs...

  Lodos Güncesi ilk gözağrısı. İlk kez elime aldığım an hissettiğim heyecanı unutamam. İki gün hiç azalmaksızın sürdü, bu heyecan. Sanki bütün dünya kitabımın çıkmasını bekliyormuş gibi hissediyordum ama gerçek tabii ki öyle değildi. Kitabın dar çevremin dışına çıkabildiğini pek sanmıyorum. Bu süreçte dostlarımın desteği eşsizdi. Her biri Lodos Güncesi'ne kendi kitabı gibi sarılmış ve etrafına tanıtmıştı. Bu dayanışma duygusu da kitabın kendisi kadar değerliydi. Gün Zileli olmasa belki Lodos Güncesi hiç çıkmayacaktı. h2o kitap'tan önce, başka bir yayınevinin kapısından, tam yayınlanmak üzereyken geri dönmüştü kitap. İnanılmaz mutsuzdum. Gün Zileli zaman zaman yüzünde beliren o kararlılıkla bana bakıp, "Abi ben bu kitabı yayınlatacağım!" demişti. Doğru anda söylenmiş bir cümlenin gücünü asla küçümsemeyin. Teşekkürler Gün Zileli. Lodos Güncesi'ndeki şiirler 2007-2015 yılları arasında yazıldı. Öncesinde şiir yazmıyor muydum? Elbette yazıyordum ama çoğu kayboldu bunla...